Inicjatywa Edukacyjna eMSA oraz Łokietka 5 – Infopunkt Nadodrze zbliżają się do końca cyklu podwórkowych warsztatów badawczo-edukacyjnych dla dzieci i młodzieży z osiedla Nadodrze. Warsztaty są prowadzone charytatywnie przez eMSA w ramach projektu „eMSA-Podwórza” z zakresu badań antropologicznych i edukacji antropologiczno-architektonicznej. W poniedziałek 16 sierpnia odbędą się ostatnie dwa warsztaty: 1) publiczne w parku na placu Św. Macieja (Nadodrze) oraz dodatkowo 2) półpubliczne na podwórku przy ul. Oleśnickiej (Ołbin).
CZY OSIĄGNĘLIŚMY CEL?
Tak:
1) zrealizowaliśmy wywiady terenowe z mieszkańcami trzech nadodrzańskich podwórzy nt. ich wiedzy, oczekiwań i potrzeb w stosunku do przestrzeni kwartałowych wnętrz międzyblokowych,
2) powiększyliśmy wiedzę kilkudziesięciu osób nt. sposobów myślenia o przestrzeni i projektowania jej pod kątem różnych potrzeb oraz relacji kulturowych i społecznych w danym obszarze,
3) dowiedzieliśmy się dużo o lokalnych problemach mieszkańców, bez względu na ich wiek,
4) poznaliśmy kilkunastu dorosłych osiedlowych macherów i szmucerów (p: R. Putnam, “Samotna gra w kręgle”), gotowych do działania lecz potrzebujących organizacyjnego wsparcia i pomocy fizycznej,
5) poznaliśmy kilkanaścioro niedocenionych dzieci w wieku szkoły podstawowej i gimnazjum (oprócz wielu, wielu przedszkolaków) zaangażowanych w lokalne sprawy swojego kwartału, chętnych do pracy, nauki, współdziałania, aktywności i zabawy,
6) udowodniliśmy brak dominacji postaw ignorancji wśród mieszkańców sprzecznych z ogólnym wizerunkiem Nadodrza, lecz głębokich postaw integracji społecznej, zaangażowania i wysokiego poczucia tożsamości lokalnej,
7) usłyszeliśmy wiele narzekań i skarg na niemoc lub ignorancję policji i władz miejskich w doraźnych sytuacjach konfliktowych oraz na co dzień,
8) wzmocniliśmy budowę struktury relacji między podmiotami i osobami związanymi z kulturowymi, przestrzennymi i społecznymi zagadnieniami wnętrz międzyblokowych.
Wydaje się, że powyższe wnioski wystarczą, byśmy czuli zadowolenie z realizacji warsztatów, jednak po całkowitym zakończeniu warsztatów przejdziemy do II-go etapu projektu, tj. do stworzenia spójnej koncepcji podwórek w oparciu o oczekiwania i potrzeby mieszkańców (sprecyzowane na makietach i w wywiadach terenowych), a następnie do etapu III-go, tj. stworzenia opracowania będącego przekładem oczekiwań mieszkańców na realne i bieżące możliwości terenu i ludzi.
JAKIE MAMY WNIOSKI?
Podstawowy i nadrzędny wniosek, to potrzeba operowania kwartałem urbanistycznym, jako jednostką władną w rozwiązywaniu lokalnych problemów kwartału, tj. zespołu kamienic, tym samym określonej i raczej stałej grupy osób. Jednostka ta istnieje głęboko w świadomości lokalnej, działa w sensie wirtualnym jako zespół osób skupionych wokół konkretnych i raczej stałych zagadnień, jednak nie ma zupełnie odzwierciedlenia w strukturze administracyjnej zarządu miastem i jego jednostkami mieszkalnymi.
1) istnieje pilna potrzeba niesienia wsparcia mieszkańców w rozwiązywaniu przestrzennych i społecznych problemów ich podwórzy, jak również wykorzystania ich zaangażowania i zapału – bez względu na wiek – w celu poprawy sytuacji na ich podwórzach,
2) należy przełamywać negatywne stereotypy ciążące na młodzieży, angażując uczniów podstawówek i gimnazjów do działań na rzecz realizacji również ich potrzeb, co może dać gwarancje dobrej współpracy i zaangażowania
3) należy wzmóc współpracę służb porządkowych w celu rozwiązania konfliktów generowanych przez obecność obcych na podwórzach oraz parkowania tam obcych aut (nienależących do mieszkańców lub ewentualnie kwartałowych podmiotów gospodarczych)
4) należy bezwzględnie kontynuować działania warsztatowe i zrealizować w terenie (w podwórzach) warianty minimalne urządzeń rekreacyjnych, aby dorastające dzieci widziały ciągłość działań zarówno naszych, jak i swoich i swoich dorosłych opiekunów,
5) w tym celu należy stale pozyskiwać fundusze publiczne i prywatne na zrealizowanie ww. pomysłów,
6) należy promować stylistykę i technologie “slow-tech” dla podwórzy, jako niskobudżetowych, ekologicznych, kreatywnych, edukacyjnych i angażujących lokalną społeczność kwartału, łącznie z jednostkami negatywnie lub z dystansem reagującymi na wszelkie inicjatywy, również jako alternatywę dla kosztownych i wysoce wyspecjalizowanych technologii podwórzowych urządzeń rekreacyjnych, na które w konkretnych lokalizacjach nie ma szans realizacji w najbliższym dziesięcioleciu; podwórza w stylu „slow” dają szansę zaangażowania społeczności lokalnej, powrotu do rękodzieła i majsterkowania, jako alternatywy sposobów spędzania czasu wolnego,
7) należy zbudować strukturę podmiotów – partnerów, wolontariuszy, sponsorów, współdziałaczy – mogących wspólnie kreować i realizować dobre, kreatywne i tanie podwórza w stylu „slow”.
METODA
eMSA przygotowuje i prowadzi zajęcia warsztatowe metodą makieciarską, równolegle z terenowymi badaniami antropologicznymi, urbanistyczno-architektonicznymi, psychologicznymi, pedagogicznymi i andragogicznymi. Rezultatem twardym warsztatów są więc wywiady terenowe oraz makiety – projekty podwórek, ich modernizacji, zmian, uzupełnień lub korekt. Po warsztatach dzieci zabierają makiety do domów, a my pozostajemy z archiwalną dokumentacją fotograficzną i filmową. Makiety są narzędziem badawczym (diagnostycznym) i projektowym. Materiały makieciarskie stanowią surowce wtórne – to zasada działań eMSA.
HARMONOGRAM
Cykl warsztatów obejmował dwie warsztatowe sesje wnętrzowe i 4 sesje plenerowe (podwórzowe). Zrealizowaliśmy następujące zajęcia:
28.07. dzieci ze świetlicy środowiskowej z ul. Niemcewicza w Infopunkcie Nadodrze,
02.08. dzieci z przedszkola przy ul. Krętej w Infopunkcie Nadodrze,
06.08. dzieci z podwórka m.ul. Probusa, Jedn.Nar. i Pl.Św. Macieja,
09.08. dzieci z podwórka m.ul.Łokietka, Drobnera, Jedn.Nar., Probusa i Pl.Św. Macieja,
13.08. dzieci z podwórka m.ul. Myśliwską, Trzebnicką, Jagiellończyka i Pobożnego.
16 sierpnia kończymy dwoma ostatnimi (w tej edycji) warsztatami:
16.08. dzieci na placu Św. Macieja
16.08. dzieci z podwórka m.ul. Oleśnicką, Poniatowskiego, Prusa i Żeromskiego
Podwórka wytypowano na podstawie wizji lokalnych przeprowadzonych przez Partnerów i wolontariuszy współpracujących z Ł5, a także w oparciu o plan podwórek objętych rewitalizacją (te nie będą objęte działaniami projektu). Projekt “Kulturka Podwórka” starał się dotrzeć do tych podwórek, które nie zostały objęte żadnymi działaniami Miasta lub innych organizacji pozarządowych, mającymi rezultaty w przestrzeni fizycznej. W wyniku warsztatów oraz projektu “Rozrusznik podwórek” okazało się, że pozory mogą mylić – tam, gdzie nie są widoczne żadne działania w przestrzeni, prowadzi się wciąż rozmowy między Miastem a innymi podmiotami zaangażowanymi w poprawę stanu podwórzy. Wszystko wskazuje zatem, że na rezultaty musimy poczekać, realizując część działań w ramach kontynuacji projektu “Kulturka Podwórka”.
CO DALEJ
Od września Partnerzy projektu zamierzają kontynuować zajęcia według nowego harmonogramu. Staramy się pozyskać na ten cel fundusze z dotacji publicznych.
Po zakończeniu letniej edycji warsztatów oraz stworzeniu wypadkowych opracowań projektowych, rozpoczniemy z pomocą naszych wolontariuszy starania realizacji podwórek w stylu „slow”. Wobec pustki i śmietnika na własnym podwórku potrzeby dzieci i młodzieży są podobne, bez względu na lokalizację. Wszystkie marzą o prostych sprzętach i urządzeniach dającym im możliwość kreatywnego i prospołecznego (tj. zespołowego i interaktywnego) RUCHU, tj. biegania, skakania, wiszenia, wspinania, czołgania, zabawy w dom lub bazę (w zależności od płci) oraz uprawiania sportów (głównie piłka nożna, koszykówka, tenis stołowy, siatkówka). Mit piaskownicy odchodzi w zapomnienie – nie jest to już najważniejsza rzecz, za jaką tęsknią mali i dorośli mieszkańcy, ponieważ dostrzegają oni wszyscy zalety innych urządzeń. Wszystkie grupy wiekowe najwyżej cenią te urządzenia, które dają okazję do aktywnego i prospołecznego spędzania czasu, w tym do RUCHU. Zróżnicowane są sposoby wyrażania swoich oczekiwań i potrzeb: o ile dorośli mówią najczęściej o problemach, a starsze dzieci i młodzież o oczekiwaniach („chciałbym to, chciałbym tamto”), o tyle przedszkolaki mówią o potrzebach – wyliczają czasowniki oznaczające aktywności. Starsze dzieci nie operują czasownikami, lecz nazywają sprzęty zgodnie z ogólną nomenklaturą, którą znają z innych miejsc. Wniosek prosty: słuchanie przedszkolaków przynosi najcenniejsze rezultaty, ponieważ prowadzi do odczytania potrzeb, a nie oczekiwań i roszczeń.
Oczekiwania dorosłych wychodzą poza zakres urządzeń do zabawy i sportu oraz skupiają się na urządzeniach rekreacji wyciszonej, tj. ogródków i rabat, a także typowych sprzętach prospołecznych, tj. ławkach i stołach umożliwiających spotkania w gronie rodzin i najbliższych znajomych.
Dorośli, dzieci i młodzież widzą potrzebę utrzymania miejsc parkingowych oraz miejsc na odpadki stałe, jednak postulują ich zdecydowane uporządkowanie i ograniczenie przestrzenne.
Po zakończeniu sierpniowej edycji warsztatów, planujemy zorganizować w Infopunkcie prezentację finałową i spotkanie dzieci i młodzieży z władzami Wrocławia, w trakcie którego zaprezentujemy wypadkowy projekt, będący efektem zebrania wszystkich propozycji projektowych, a także opracowanie stanowiące przekład oczekiwań mieszkańców na rozwiązania możliwe w terenie.
organizacja: eMSA Inicjatywa Edukacyjna, Anna Rumińska, etnolożka, architektka, www.emsarelacje.pl
emsa.relacje@gmail.com, tel. 660-968-363
partnerzy: Inicjatywa Edukacyjna eMSA + Łokietka 5 – Infopunkt Nadodrze
koordynatorzy: Anna Rumińska (eMSA), Maja Zabokrzycka (Łokietka 5 – Infopunkt Nadodrze)
miejsce: Infopunkt Nadodrze, ul. Łokietka 5, Wrocław oraz nadodrzańskie podwórka
szczegółowe informacje i materiał multimedialny:
www.lokietka5.pl
www.emsarelacje.pl
www.issuu.com/emsa.relacje
www.youtube.com/watch?v=gBEAWShKSMM
www.youtube.com/watch?v=Ls2hUF1400g
www.youtube.com/watch?v=9zaxcQdXAQU
picasaweb.google.pl/home?tab=mq
