Komfort akustyczny wpływa na wydajność pracy.

Nikt z nas nie lubi, gdy ktoś mu przerywa w pracy lub gdy zostajemy nagle wyrwani z głębokiego skupienia przez niespodziewane dźwięki. Praca w dużym, otwartym pomieszczeniu, tzw. open-space, gdzie przez cały czas kilkanaście osób rozmawia przez telefon nie należy do łatwych i przyjemnych. To właśnie wtedy spada wydajność naszej pracy. Ankiety przeprowadzane na całym świecie potwierdzają, że nadmierny hałas ma wpływ na naszą wydajność, mało tego, wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę.

Ciągłe przerwy w pracy spowodowane niespodziewanymi hałasami czy też praca przy stałym, wysokim natężeniu hałasu (tzw. tle akustycznym) zmniejszają poziom koncentracji i wydajność. Prowadzi to także do błędów oraz do zwiększenia poziomu stresu z powodu niezdolności do wykonania pracy na czas. Praca w takich warunkach może dodatkowo prowadzić do częstszych nieobecności z powodu choroby.

Straty wydajności spowodowane przez pracę w niskim komforcie akustycznym są na tyle istotne, że problem ten został zauważony przez rządy niektórych z państw UE. W Wielkiej Brytanii już dwa lata temu rządowa agencja DEFRA opracowała założenia do badań nad tym zagadnieniem. Jedyne badania, przeprowadzone w Niemczech 1986 roku pozwoliły dojść do wniosku, że straty finansowe w wyniku zmniejszonej wydajności pracowników spowodowanej nadmiernym hałasem wynoszą rocznie około 0,2 proc PKB, co w przypadku Wielkiej Brytanii daje ok. 2 mld funtów rocznie.

W Polsce problem może być jeszcze większy. Obecnie obowiązują jedynie przepisy wymagające zabezpieczenia pomieszczeń, w których przebywają ludzie od hałasu zewnętrznego. Niestety nie ma jeszcze obowiązujących uregulowań prawnych dotyczących warunków, jakie powinny być zapewnione w pomieszczeniach w celu uzyskania odpowiedniego poziomu „komfortu  akustycznego”, tzn.  ograniczenia hałasu, którego źródła znajdują wewnątrz pomieszczeń. Odpowiednia Polska Norma jest w przygotowaniu.

Większość budynków biurowych pochodzi sprzed kilku, kilkunastu lat, kiedy to nie przykładano szczególnej wagi do zapewnienia jakiegokolwiek komfortu akustycznego.
Tym niemniej poprawa jest widoczna. Coraz częściej w remontowanych budynkach biurowych, a tym bardziej nowych, świadomie są projektowane i montowane materiały dające znaczne zmniejszenie niepożądanych dźwięków – pochłaniające energię akustyczną. Są to materiały, które zapewniają jak najmniejsze odbicie dźwięku, czyli ograniczają pogłos. Dla poprawy warunków akustycznych w pomieszczeniu należy dążyć do zmniejszenia czasu pogłosu, instalując na suficie i ścianach materiały i elementy charakteryzujące się wysokim współczynnikiem pochłaniania energii akustycznej.

Od wielu lat zabezpieczenia przed hałasem w pomieszczeniach przeznaczonych do przebywania ludzi polegają na:

• określeniu wymagań w zakresie dopuszczalnych poziomów hałasu w zależności od funkcji pomieszczenia,

• doborze przegród budowlanych (chroniących te pomieszczenia przed hałasem zewnętrznym jak ściany, stropy, okna, drzwi) o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, pozwalających na spełnienie w/w wymagań.

Stosunkowo nową sprawą jest zapewnienie odpowiednich warunków akustycznych wewnątrz pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, szkołach, szpitalach, biurach – określanych pojęciem „komfort akustyczny”.
W przestrzeni zamkniętej, natężenie dźwięku jest wypadkową oddziaływania fali bezpośredniej (od źródła dźwięku) oraz dużej liczby fal odbitych od powierzchni ograniczających to pomieszczenie (tj. sufitów, ścian, podłogi, okien, drzwi). Fale odbite od nie pochłaniających lub słabo pochłaniających powierzchni powracają do naszych uszu z pewnym opóźnieniem w czasie, co powoduje znaczne pogorszenie zrozumiałości mowy. Im "twardsze" akustycznie są powierzchnie ograniczające pomieszczenie (im mniejsza jest ich zdolność pochłaniania energii akustycznej) tym energia pola fal odbitych jest większa.

Rysunek 1: Rekomendowany przez Rockfon czas pogłosu w różnych typach pomieszczeń

Jak to działa w praktyce? Wystarczy przypomnieć sobie dudniące echo, jakie słyszymy wchodząc do pustego, nie urządzonego jeszcze pomieszczenia. Dźwięk rozchodzi się w powietrzu podobnie jak światło. Jeśli źródło dźwięku znajduje się wewnątrz pomieszczenia, to „twarde akustycznie” strop i ściany zadziałają jak lustro, odbijając fale dźwiękowe, powodując pogłos, nakładanie się na siebie wielu rozmów i powstawanie uciążliwego szumu. Wystarczy jednak, aby w pomieszczeniu została ułożona wykładzina, wstawione meble i zawieszone zasłony by znacznie ograniczyć hałas.
O braku powyższych niepożądanych efektów decyduje „dźwiękochłonność”, czyli zdolność materiału do pochłaniania (absorpcji) fali akustycznej. Zadaniem sufitu podwieszanego jest między innymi zminimalizowanie odbicia się fali od przegrody. Uzyskuje się ją poprzez właściwy dobór i rozmieszczenie płyt sufitowych o odpowiednich parametrach akustycznych w odpowiednich fragmentach sufitu. Dzięki temu sufit obniża czas pogłosu, zwiększa zrozumiałość mowy, a jednocześnie wycisza pojedyncze stanowiska pracy.
Należy pamiętać, że każde wnętrze powinno być traktowane indywidualnie i wymaga specyficznych rozwiązań w zależności od rodzaju emitowanego hałasu i poziomu komfortu akustycznego, jaki należy osiągnąć. Na przykład dla biura typu open-space rekomendowany czasu pogłosu powinien wynosić 0,4-0,5 sek. dla częstotliwości 250-4000 Hz przy poziomie dźwięku 35 dB, podczas gdy dla sali konferencyjnej rekomendowany czas pogłosu wynosi 0,8-1,1 sek., przy tej samej częstotliwości i poziomie dźwięku 40 dB.

 ***
Informacje o Rockfon
Rockfon jest jednym z największych dostawców akustycznych sufitów podwieszanych w Europie. Produkty marki produkowane są w Holandii, Francji i Polsce – w Cigacicach. Rockfon ma w swojej ofercie szeroką gamę produktów z wełny skalnej, które spełniają zarówno surowe wymogi bezpieczeństwa pożarowego i właściwości akustycznych, jak również estetyki pomieszczeń. Sufity Rockfon można stosować we wszystkich rodzajach budynków. Rockfon jest częścią międzynarodowego koncernu Rockwool International Group, największego na świecie producenta wyrobów ze skalnej wełny mineralnej. Więcej informacji na temat firmy Rockfon: www.rockfon.pl